داستان تخصص در کسب وکار و اثر مدیچی

موفقیت شغلی
458 بازدید

داستان تخصص در کسب وکار و اثر مدیچی

تخصص به تنهایی کافی نیست حتی اگر برترین متخصص رشته و رسته‌ء ‌خودتان باشید!

در این مطلب که به نوعی اقتباس شده از کتاب برندباز است می‌خوانیم که چرا امروزه نمی‌توانیم صرفا به تخصص خود برای موفقیت در یک کسب وکار اکتفا‌ء کنیم در حالی‌که تا چندسال پیش این‌گونه نبوده است!

در حدود سالهای ۱۳۰۰ میلادی خانواده‌ای کشاورز به نام مدیچی از منطقه‌ای روستایی وارد شهر فلورانس در ایتالیا شدند. آن‌ها سالهای سال به سختی کار کردند و توانستند از فرصت‌های به وجود آمده استفاده کرده تا برای خود اندوخته‌ای جمع‌آوری نمایند.

بعدها بخشی از افراد این خاندان وارد شغل صرافی و بانکداری شده و طی یکی دو نسل به یکی از خانواده‌های موثر شهر فلورانس بدل گردیدند. آن‌ها دست از تلاش نکشیده و شروع به راه‌اندازی ساختار جدید در دولت‌شهر فلورانس کردند.
این خاندان با ایجاد فضای حمایتی و تشویقی در این شهر، شروع به جذب افرادی با استعداد و خلاق از سایر نقاط اروپا و حتی جهان کردند.

اما اغلب این افراد جذب‌شده چه کسانی بودند؟

نوابغ و هنرمندانی شامل نقاشان، مجمسه‌سازان، شعرا، مهندسان، پزشکان، ستاره‌شناسان، ریاضی‌دانان، ادبای علوم مختلف و …..
سالهای سال این روند ادامه پیدا کرد و شهر فلورانس تبدیل به معبدی برای این دسته از افراد شد زیرا محیطی ایجاد شده بود که این نخبگان ریاضیات، علوم تجربی و هنر عاشقش بودند.

آنها از جزیره‌های تنهای خود بیرون آمده و مشغول به تبادل دانش و آموخته‌های خود با سایرین شدند.

اما در همین زمان اتفاق بسیار عجیب‌تری نیز رخ داد! برخی از این علوم ظاهرا بی‌ربط، با هم ترکیب شده و خروجی‌های جدیدی سر از زمین فلورانس برآوردند!
یکی از این عجایب دوران، لئوناردو داوینچی بود. مهندس، نقاش، معمار، محقق، ریاضی‌دان، پزشک و ……
احتمالا همهء ما تا حدودی با آثار و اختراعات او آشنا هستیم، طرح هواپیماهای اولیه، لباس غواصی، تانک، زیردریایی، کیلومترشمار، ساعت و نقاشی‌های شام آخر، مونالیزا و ……

اما آیا تمام این‌ها صرفا نتیجه علم و عمل لئوناردو بود؟ بررسی‌ها نشان داده است که خیر!

علت، موضوعی بود که امروزه دانشمندان آن‌ را مدیچی افکتThe MEDICI effect یا اثر مدیچی می‌نامند و لئوناردو داوینچی، دوناتلو، رافائل، میکل‌آنژ و سایرین را نتیجه این اثرات می‌دانند.
کاری که خاندان مدیچی انجام دادند ایجاد بستری برای رشد، پرورش و شاید مهم‌تر از همه ترکیب این علوم و هنرها بود! آن‌ها زیرساخت‌هایی را به وجود آوردند که پزشکی و مهندسی با هم ترکیب شدند، نقاشی، شعر، مجسمه‌سازی و ریاضی با یکدیگر تجمیع شده و خروجی‌های جدیدی داشته باشند.

بسیاری از محققان معتقدند که رنسانس، یعنی عصر تجدد اروپایی‌ها از فلورانس زمان مدیچی آغاز شده است. تا پیش از آن اروپا زیر فشار حکومت‌های قرون وسطایی کلیساها خرد شده بود و علم فقط اجازه داشت که منطبق بر قوانین کلیسا باشد.

اما این پرورش دانشمندان، برخورد و ترکیب این افراد و علوم بود که تحولی اساسی را در جهان آن روزگار و شاید این روزگار به وجود آورده است.

نکته جالب‌تر این که ما امروز، این اسم را با نام مدیچی افکت معرفی کردیم که توسط فرانس یوهانسون در کتابی با همین عنوان نوشته شده است.

اما مدیچی افکت اولین نبوده و آخرین هم نیست.

صدها سال پیش از خاندان مدیچی و شهر فلورانس، شهرهای زیادی در دنیای اسلام به‌مانند مکه، دمشق، بخارا، شیراز، اصفهان، قاهره، بغداد و ….. همه و همه مراکز مدیچی افکت بوده‌اند و آن روزگاران دنیای علمی وقت را متحول کردند.

این روزها نیز در برخی نقاط دنیا این اتفاق می‌افتد که یکی از معروف‌ترین آن‌ها منطقه سیلیکون‌ولی کالیفرنیا در ایالات متحده است که اکنون مرکز حضور برندهای خلاق و قدرتمند جهانی مثل اپل، گوگل، اچ‌پی، اوراکل، اینتل، نت‌فلیکس، فیس‌بوک، مایکروسافت و …. است.

اما سایر نقاط دنیا هم بیکار ننشسته‌اند و با ایجاد مراکز رشد و فناوری، پردیس‌های استارتاپی و شهرهای جدید سعی در ایجاد این کار دارند که از قضا ما در ایران هم از آن‌ها بی‌بهره نیستیم.

حال که تا این‌جا سخن گفتیم شاید برای برخی از مخاطبان این سوال پیش بیاید:

که مگر ما نباید متخصص باشیم و تخصص یعنی در یک رشته به منتهی‌الیه علم و تجربه دست پیدا کنیم؟

اصلا چه لزومی دارد که بخواهیم چندین علم را با هم ترکیب کنیم و آیا این کار نمی‌تواند به معنای همه کاره و هیچ‌کاره بودن باشد؟
ما سالهای سال است که دیده‌ایم و شنیده‌ایم که متخصصان، موفق و چه‌بسا ثروتمند هستند! پس چرا باید به ترکیب علوم بها دهیم؟
موضوع مهمی در همین قسمت وجود دارد که اگر ادامه این مطلب را بخوانید احتمالا بهتر با این موضوع ارتباط برقرار خواهید کرد.
اجداد ما نسل انسان‌های خردمند یا هوموساپینس‌ها هستند که از حدود دویست هزارسال پیش روی کره زمین مسلط شدند.

آن‌ها ناچار به این بودند که خودشان ساختن نیزه‌های سنگی را فرا بگیرند، شکار کردن و ماهی‌گیری را بیاموزند، میوه‌ها و ریشه‌های خوراکی و سمی را از هم تشخیص دهند و کمی جلوتر خودشان حیوانات را رام و اهلی کنند و همچنین از خانواده‌ء خودشان در برابر دشمنان طبیعی و سایر قبایل محافظت کنند و صدها کار دیگر این‌چنینی….

اما در حدود هشت تا ده‌هزار سال پیش از این یا چیزی در همین حدود، کم‌کم اتفاق جدیدی شکل گرفت و آن‌هم تشکیل روستاها، شهرها و سپس تمدن‌های اولیه بود.

دیگر لازم نبود که جد ما همه‌ء این کارها را خودش به تنهایی انجام دهد، بلکه برای محافظت از شهرها جنگاورانی شکل گرفتند، برای ساخت ابزار، آهنگرانی به وجود آمدند و به همین صورت افرادی برای ساخت خانه و تولید غذا مشغول به کار شدند و ادامه روند را که خودتان می‌دانید.

این روند سالهای سال ادامه داشت، یعنی یک فرد متخصص بنا به میزان اهمیت تخصص‌اش می‌توانست موفق‌تر و ثروتمندتر باشد، مثلا طبیبان یا پزشکان به دلیل این که مرگ و زندگی مردم در دست‌شان بود از جایگاه اجتماعی بالاتر و به طبع ثروت بیشتری برخوردار شدند که همین الان هم تا حدودی این موضوع در جهان و خصوصا در کشور ما صادق است، اما به ناگاه رخداد مهم و جدیدی رخ داد!

موفقیت شغلی
تخصص در کسب وکار

از حدود سال 2000 میلادی اتفاق متفاوتی در حال شکل‌گرفتن بود، اینترنت و گسترش روزافزون آن.

این موضوع باعث شد تا حاشیه‌ء امنی که پیش از این برای یک متخصص در یک منطقه‌ء خاص وجود داشت از بین برود.
دیگر یک مدرس و متخصص موسیقی صرفا با رقبای همشهری‌اش در رقابت نیست بلکه با تمام کشور و شاید با تمام دنیا در رقابت بود چون علاقه‌مندان به فراگیری موسیقی می‌توانند از طریق ارتباط ویدیویی و با کمک اینترنت توسط مربیانی خارج از شهر و کشور خود آموزش بگیرند!
همچنین مالک یک فروشگاه بزرگ که برای خودش در یک شهر یا منطقه‌ای خاص برند هم شده بود اکنون با رقبایی قدرتمند در سطح جهانی وارد رقابتی تنگاتنگ شده بود.

اکنون پزشکان با اپلیکیشن‌های پزشکی از راه دور، مدرسان کنکور با آموزش‌های آنلاین و بسیار جدید، کارمندان حضوری با رقبای دورکار و به همین صورت تقریبا تمام برندها، مشاغل و تخصص‌ها در معرض یک رقابت بسیار خردکننده و چه بسا خطرناک قرار گرفته‌اند!

حال ارتباط این دو موضوع با هم چیست؟

مدیچی افکت یعنی ترکیب علوم و کافی نبودن تخصص! درست این‌جاست که طرز تفکر مدیچی افکت می‌تواند به کمک انسان متخصص بیاید.
یک برند شخصی، اکنون دیگر نباید صرفا به تک علمی که آموخته بسنده کند و حتما لازم است که شروع کند به فراگیری برخی از علوم، آموزش‌ها و کسب تجربه‌های جدید، چرا که در اوضاع کنونی شاید این مفری برای جلوگیری از خرد شدن یا نابودشدن برندش باشد.

یک مجموعه‌ء فروشگاهی که خودش هم برند شده بود شاید تا چندسال پیش از این می‌توانست به دلیل موقعیت جغرافیایی، سرمایهء زیاد و تنوع کالایی و خدماتی همچنان پرقدرت بتازد اما امروز دیگر از این خبرها نیست.
یک برند شخصی یا سازمانی، امروز علاوه بر داشتن تخصص و تجربهء کافی در زمینه‌ء اصلی خودش باید از علومی مثل روان‌شناسی، طراحی، داستان‌گویی، معنا‌شناسی، بازی‌سازی یا gamification ،زبان بدن، سخنرانی و فن‌بیان و ….. آگاه باشد.

برخی از این‌ها اصولی هستند که سال‌ها پیش دنیل ‌پینک در کتاب ذهن کامل نو
A whole new mind به آن‌ها پرداخته است. (خلاصه کتاب در وبسایت ما موجود است)
همچنین یک علاقه‌مند به موفقیت باید برای برند شخصی یا تجاری خودش تریبونی قدرتمند و فرامنطقه‌ای بسازد، این تریبون می‌تواند وبسایت، وبلاگ، صفحات مجازی، نوشتن کتاب، سخنرانی عمومی، مصاحبه‌های رادیویی و تلویزیونی، ژورنال و ….. باشد.

اکنون چندین سال است که شرکت‌های تولیدی محصولات پر مصرف یا به اصطلاح( اف‌ام‌سی‌جی‌‌ها) از قبیل پراکتر اندگمبل مالک برندهایی مثل کرست، تاید، پمپرز، ژیلت، براون و …. و همچنین شرکت یونیلیور با بیش از ۴۰۰ برند معروف در ۱۹۰ کشور دنیا که روزانه به ۲.۵ میلیارد نفر محصول می‌فروشد مثل سیگنال، اکس، رکسونا، سیف، …… به استخدام کارمندانی با توانایی هنری مثل نقاشی و شعر که به ظاهر با محصولات‌شان کاملا بی‌ربط هستند روی آورده‌اند!

سالها پیش از این، مردمان اندکی بودند که به طراحی داخلی منازل‌شان اهمیت می‌دادند و آن دسته هم احتمالا جزو اشراف و حکام بودند، اما امروزه این موضوع در سراسر دنیا از جمله ایران به یک موضوع فراگیر بدل شده است.

امروز یک پزشک متخصص بودن به تنهایی دردی از شما دوا نمی‌کند، پزشک متخصصی موفق است که بتواند در کنار تخصص پزشکی خودش با مراجعانش همدلی کند، داستان‌شنیدن و داستان‌گفتن بلد باشد و حتی مطب یا مرکز پزشکی خودش را به گونه‌ای طراحی کند که مراجعانش از حضور در آنجا لذت ببرند!

حال این موضوع را خودتان به سایر مشاغل و تخصص‌ها بسط و گسترش دهید.

شما دوست ندارید از یک فروشنده بد عنق، جدی و عصاقورت داده خرید کنید(متاسفانه هنوز درکشور ما درصد بالایی این‌گونه‌اند) وقتی که می‌توانید به راحتی چند کلیک، از سایتهایی خرید کنید که کالا را برای شما درب منزل فرستاده و سپس پولش را می‌گیرند!

همین طور برای شما تا یک ماه گارانتی تعویض قائل هستند.
پس کار یک فروشنده‌ء امروزی اگر که بخواهد یک برند موفق باشد بسیار سخت‌تر از چندسال پیش است.

این خانم یا آقای فروشنده باید اولا متخصص محصولات و خدمات خودش باشد ثانیا یک مشاور عالی، یک متخصص زبان بدن، مسلط به سخن‌گویی و همدل واقعی باشد.

در ادامه حتی لازم است طراح چیدمان فروشگاهی، دارای پوشش حرفه‌ای و رایحه‌ء خوش بدن و دهان، پیگیر خدمات پس از فروش و …. باشد تا بتواند با آن غول‌های اینترنتی رقابت کند.
بر خلاف تندروهایی که معتقدند همه چیز به زودی اینترنتی، رباتی، از راه‌دور و …. می‌شود ما با توجه به اطلاع از ساختارهای روانشناسی انسان‌ها و تیپ‌های شخصیتی معتقدیم هنوز هم بخش بسیار بزرگی از ما علاقه ‌داریم که به صورت سنتی و لمسی کالا یا خدمات بخریم اما نه الزاما با سطح توقعات اندک پیشین!

پس یک برند شخصی که می‌تواند مدرس، پزشک، فروشنده، صنعت‌گر، وکیل، مشاور، مدیر سازمان، متخصص یک صنعت و…… باشد باید که نگاهی کاملا جدی به سایر علوم و رسته‌ها داشته باشد و در برخی از مواقع شاید لازم باشد از اجداد ۱۰.۰۰۰سال پیش‌مان نیز درس گرفته و چیزهای بیشتری از تخصص‌مان را بیاموزیم.

اما راهکار پیشنهادی ما برای این که دچار خطای همه‌کاره هیچ‌کارگی نشویم:

سه مدل پیشنهادی برای انجام این موضوع توسط کارشناسان پیشنهاد شده است
مدل اول که T نام دارد. یعنی شما درست به مانند خط عمودی حرف T انگلیسی در یک تخصص عمیق شده و به مانند خط افقی تخصص‌های دیگری را به صورت سطحی کسب کنید (این مدل مورد تایید ما نیست)

مدل دوم V نام دارد. دوباره شکل حرف انگلیسی V را در نظر بگیرید. شاید درست‌تر این باشد که شما در یک رسته تخصصی عمیق کسب کرده باشید اما درست به مانند همین شکل وی کم کم در رشته‌ها و رسته‌هایی که می‌تواند به شما کمک کند تخصص‌هایی کمتر عمیق کسب کنید (این مدلی مورد تایید ماست)

مدل سوم W است. این مدل دقیقا شباهت به همان مدل V دارد با این تفاوت که شما دو تخصص عمیق کسب می‌کنید و در رسته‌ها و رشته‌های دیگری تخصص‌هایی کمتر عمیق اما نه سطحی کسب می‌کنید (این مدل هم مورد تایید ماست البته کمی سخت‌تر از مدل وی است)

در انتها برای افزایش دانش کسب‌وکار پیشنهاد می‌کنیم حداقل سه مقاله زیر در وبسایت هزارمدیر را مطالعه نمایید:

 

آموزش برندسازی چندحسی نقطه قوت یک کسب وکار 

 

سه دیدگاه متفاوت درباره رهبری کسب وکار و برند

 

گام‌های راه‌اندازی کسب وکار در ترکیه(مناسب برای هرجای دنیا)

 

احسان مهدی‌نژاد نویسنده و مشاور حوزه کسب وکار

احسان مهدی‌نژاد
احسان مهدی‌نژاد نویسنده حوزه برند

درباره هزارمدیر و احسان مهدی‌نژاد بیشتر بدانیم

 

(Visited 184 times, 1 visits today)
اشتراک گذاری با دیگران :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *