چندی پیش کارگاهی برگزار کردیم با عنوان ۱۱ کلید استراتژی تمایز برند. به نظر ما این مفهوم، مهمترین و پایه‌ای‌ترین بخش برای ساختن یک کسب وکار قدرتمند یا به قول ما در کتاب نام‌های تجاری تنبل، زرنگ، خنثی، برند زرنگ است.
در این کارگاه که با حضور ۲۲ نفر از صاحبان کسب و کار برگزار گردید افرادی با مشاغل زیر حضور داشتند:
انبوه‌ساز، نمایندگان بیمه، بازاریابان شرکت‌های پخش، مسئول روابط عمومی اداره دارایی، گرافیست، کارآفرین‌های حوزه استارت آپ و ……..
پیش از شروع این جلسه درباره روند آموزشهای تخصصی در گرگان صحبت شد.
در یک اسلاید نشان داده شد که طبق اصل پارتو یا همان اصل معروف ۸۰/۲۰ این ۲۰درصد جامعه هستند که ۸۰ درصد ثروت جامعه را در اختیار دارند.
در ادامه به این سخن از برایان تریسی رجوع شد که گفته است در دل این ۲۰ درصد یک ۲۰ درصد دیگر هم وجود دارد که می‌شود۴%
این ۴ درصد افرادی هستند که برای آموزشهای آزاد خود وقت و پول هزینه می‌کنند.
چطور برندی متمایز بسازیم؟
به شما تبریک می‌گوییم که امروز جزو این ۴ درصد پیشرو جامعه هستید و مطمئنا به زودی نتایج بسیار بهتری را کسب خواهید نمود.
بعد از این تشکر ویژه از حضار، سخنران در خواست کرد که حضار تک به تک خودشان را معرفی نمایند. پس از معرفی کارگاه آعاز شد.
۱۱ کلید استراتژی تمایز چیست؟
مدرس از حضار پرسید که مهمترین مرحله برای ساخت یک کسب و کار چیست؟
حضار پاسخ‌هایی دادند از قبیل: ایده، اجرا، نیروی کار خوب، مدیریت و …….
همه اینها تا حدودی درست هستند اما مهمترین مرحله از نظر ما، طراحی یک استراتژی تمایز است.
اگر شما یک استراتژی متمایز از سایر رقبا و بازار نداشته باشید احتمال بسیار ضعیفی دارد که بتوانید موفق و ماندگار شوید.
سپس احسان مهدی‌نژاد با یک اسلاید جذاب موضوع را شروع کرد.
او از حضار مسن‌تر پرسید که مثلا ۵۰ یا ۶۰ سال پیش از این چند پزشک در شهرشان وجود داشته است؟
پاسخ‌ها حداکثر به اندازه انگشتان یک دست بودند!
آموزش استراتژی کسب وکار
اما او آماری از نظام پزشکی استان گلستان نشان داد که امروز این استان بیش از ۲۰۰۰نفر عضو دارد.
با توجه به این که گرگان بزرگترین شهر این استان است احتمالا بیش از ۱۰۰۰ نفر از اعضای نظام پزشکی در این شهر فعالیت دارند.
۵ پزشک چند دهه پیش بدل شده به بیش از ۱۰۰۰ نفر!
سالها پیش افراد وقتی مریض می‌شدند اغلب تنها دغدغه‌شان خود مریضی بود اما اکنون دغدغه بزرگتر، انتخاب پزشک، مرکز درمانی یا کلینکی است که باید به آن مراجعه نمایند.
چندسال پیش خرید لوازم خانگی کار سختی نبود اما امروز حتی اگر پولش را هم داشته باشید بازهم در دریایی از انتخاب‌ها سردرگم خواهید بود.
دو دهه پیش تنها۲.۳.۴ یا ده کانال تلویزیونی داشتیم اما امروز هزاران کانال تلویزیونی در هر خانه‌ای موجود است، تا حدی که شما اگر به دنبال یک برنامه بگردید وقتی به کانال اول برگردید احتمالا برنامه اولی تمام شده است!
آموزش استراتژی برندسازی
پس برای این که در این باغ وحش برندهای مختلف زنده بمانیم راه‌های چندانی نداریم:
یک استراتژی متمایز کسب وکار داشته باشیم یا این که توسط رقبا دریده خواهیم شد!
بعد از این توضیحات، مدرس این پرسش را از حضار پرسید که به نظر شما در یک فروشگاه زنجیرهای بزرگ مثل هایپراستار چند نام تجاری وجود دارد؟
پاسخ‌هایی از ۲۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ دریافت شد.
اما پاسخ رقمی بین ۴۰.۰۰۰ تا ۱۵۰.۰۰۰ نام تجاری در هایپرمارکت‌های بزرگ است. رقمی بس شگفت‌انگیز.
حال نیازهای هر خانواده، از چند نام تجاری تشکیل می‌شود؟
۱۵۰ قلم، یعنی شما اگر در یک فروشگاه بزرگ مشغول به خرید هستید عملا ۳۹۸۵۰ نام تجاری را نادیده می‌گیرید!
حال باید چکار کنیم تا جزو این ۱۵۰ محصول باشیم؟
در این قسمت مدرس یک مثال شخصی زد.
مدتها پیش برای خرید لوازم روزانه منزل به سوپرمارکت رفتم و دیدم که یک مایع دستشویی با بسته‌بندی متمایز وجود دارد، تصور کردم که قیمتش بالاست اما در کمال تعجب دیدم که تقریبا هم‌قیمت مابقی مایع‌هاست. این مایع با برند راپیدو عرضه می‌شد و آن را خریدم.
تنها عاملی که باعث انتخاب این مایع از بین‌ده‌ها رقیبش شد همین تمایزش در بسته‌بندی بود.
سپس او مثالهایی از دوغ گرینه، آب انار پام واندرفول که احتمالا طرح بطری گیرینه از روی آن برداشته شده است، زد.
گاهی می‌توان به جای خلاقیت خودساخته از خلاقیت‌های دیگران الهام گرفت، البته به شرطی که در صنف دیگری و در منطقه دیگری باشند. مثالهای دیگری وجود داشتند مثل نوشیندنی انرژی‌زای ویتائین سی که بازهم یک بسته‌بندی متمایز داشت. بطری کوکاکولا، شکلات‌های نوتلا، چیپس پرنگلز، عسل خرسی و ….
اما آن چه ویژگی مشترکی است که تمامی این مثال‌ها داشتند؟
اینها برای اولین بار از نمادهایی متمایز استفاده کرده بودند
نقش طراحی بسته‌بندی در برندسازی
اغلب این جسارت‌ها و ایجاد تمایزها در برندهایی رخ می‌دهد که تازه‌کار هستند و شجاع. معمولا برندهای جا افتاده و قدیمی ریسک تمایز را به خود نمی‌دهند.
این خبر خوبی برای کسب و کارها و افرادی است که تازه‌کار بوده یا کسب و کار کوچکی دارند.
اما کار امروز ما چیه؟
آموختن ۱۱ کلید استراتژی تمایز
کلید اول: استراتژی ساخت یک دسته جدید
CREATE A NEW CATEGORY
سالهای سال است که دستگا‌ه‌های ماکروویو اختراع شده‌اند، از سال ۱۹۴۶
اما حدود ۲۰ سال پیش از این، شرکت الجی اقدامی هوشمندانه انجام داد. آنها دستگاه ماکروویوی طراحی کردند که تفاوتهایی ظاهری و داخلی داشت. چند ویژگی، مثل لامپهای هالوژنی به آن افزودند و آن را به عنوان سولار دام به بازار معرفی نمودند.
سولار دام، تنها یک ماکروویو پیشرفته بود اما بازار گمان برد که یک دستگاه جدید و فاقد امواج ترسناک است.
امروز هنوز پس از سالهای سال این دستگاه یکه‌تاز بازار فر و ماکروویوهای برقی در دنیاست.
رانی آب میوه‌ای که با قوطی فلزی و پالپ دار وارد ایران شد. یک دسته جدید بود و به سرعت خودش را موفق کرد.
تسلا اولین خودروی تمام برقی دنیا بود که به فروشی انبوه دست یافت و به صنعت خودروی ورشکسته آمریکا جانی تازه بخشید.
تمایز در کارکرد آن به شدت به موفقیتش کمک کرد.
آموزش استراتژی برندسازی
کلید دوم: استراتژی ساخت یک نام جدید
NEW NAMING STRATEGY
در ابتدای قرن بیستم میوه‌ای به نام سفریس چینی به نیوزیلند وارد شد که سرشار از ویتامین سی بود. اما این محصول هرگز پرفروش نشد تا این که:
در سال ۱۹۵۹ یک تاجر هوشمند نیوزیلندی به دلیل شباهت زیاد این میوه با پرنده بومی خودشان نام کیوی را روی این میوه گذاشت!
فروش و صادرات به سرعت افزایش یافته و موفقیتی جهانی را نصیب آنها کرد. سفریس چینی تبدیل به نام قدرتمند کیوی شده و به تبع آن موفق شد.
آموزش استراتژي برند
البته سالها بعد نیز یکی از صادرکنندگان موفق کیوی وقتی با اشباغ بازار و انبوده رقبای جهانی مواجه شد کیوی جدیدی را پرورش داد که درون و بیرونش هر دو طلایی بودند و آن را گلدکیوی نامیدند که بسیار هم موفق شد.
راه تمایز هیچ‌گاه بسته نیست
در اینجا احسان مهدی‌نژاد مدرس کارگاه یک مثال محلی برای حضار زدند.
در گرگان منطقه‌ای روستایی وجود دارد با نام مریم آباد. چند سال پیش باغ بزرگی در این منطقه وجود داشته است که از لحاظ جغرافیایی در پایین شهر قرار دارد. چندی پیش مالک این باغ طی اقدامی هوشمندانه نام ویلاشهر را برای این منطقه انتخاب کرد.
زمین‌های این منطقه به سرعت فروخته شده و آپارتمان‌های زیادی در این منطقه ساخته و فروخته شدند. امروز افرادی که در این منطقه زندگی می‌کنند با بیان محل زندگی‌شان مشکلی ندارند چون نام زرنگ یا قدرتمندی دارد.
اما در همین شهر گرگان منطقه‌ای بسیار مهم در وسط شهر قرار دارد.یک خیابان بزرگ و راه ارتباطی مناطق خوب شهر.
تنها یک مشکل بزرگ دارد!
نام
چاله‌باغ!
این نام قدیمی این منطقه است و مالکان زمین‌های آن بسیار دیر برای تغییر نام اقدام کردند و به صورت عرفی نام این منطقه همچنان چاله باغ مانده است. چاله‌باغ رشد زیادی نکرده است،چون اسم خوبی ندارد، به عبارتی بر طبق آموزشهای کتاب نام‌های تجاری تنبل، زرنگ، خنثی نامی تنبل دارد.
جزیره خوک در کارائیب سالها پیش طی اقدامی هوشمندانه نام خودش را به جزیره پاردایز یا بهشتی تغییر داد و سیل گردشگران به سوی خوش جلب کرد.
مقاله استراتژي تمایز کسب وکار
کلید سوم: هویت بخشی
IDENTITIY STRATEGY
این کلید هم از جمله اقدامات قدرتمندی است که صاحبان نام‌های تجاری می‌توانند انجام دهند.
سالهای پیش شرکت یونایند فروت روی موزهایی که تا قبل از آن به صورت فله‌ای به فروش می‌رسیدند یک نام تجاری گذاشت!
چیکیتا
امروز یکی از برندهای زرنگ و قدرتمند دنیاست. مثالهایی دیگر از این دست، برندهایی مثل آناناس دل و کاهو فاکسی می‌باشند.
آموزش برندینگ
مثالهای ایرانی ما در این دسته برند زعفران و نبات سحرخیز است که روی محصول فله خود یک نام برند معتبر را قرار داده است و به عبارتی طی سالهای گذشته برندسازی کرده است.
این نام برند نشان اعتبار و اعتماد خریدار است.
آجیل تواضع در تهران و آجیل حاج علی در بهشهر مازندران هم از این دست نمونه‌های موفق هستند.
شرکت مرغ پیگیر در منطقه گلستان هم چنین اعتباری کسب کرده است. به حدی که بسیاری از افراد فقط مرغ‌های با این برند را می‌خرند.
تعهد نامه:
در این قسمت مدرس یک استراحت به دوستان داد.
او به حضار گفت که به فرم‌هایی که در اختیارشان است نگاهی کنند. سپس از حضار در خواست شد که هر شخصی با دو نفر کناری خود یک تیم تشکیل دهد. افراد تیم نام و فامیل و مشخصات شغلی یکدیگر را بپرسند
به این صورت یک جنب و جوش هیجان‌انگیز در کلاس شکل گرفت و تبادل اطلاعات خوبی انجام شد.
پس از چند دقیقه احسان مهدی‌نژاد به حضار گفت که به پایین صفحه دقت کنند. یک فرم تعهد نامه وجود داشت.
من…………………….به مهمترین فرد زندگی‌ام یعنی خودم، تعهد می‌دهم که حداقل یکی از آموزه‌های این کارگاه را در کسب و کار خودم به کار ببندم.
امضاء ……………..تاریخ…………….
این تعهدنامه می‌تواند الزام زیادی برای تغییر افراد باشد.
کلیدچهارم: بسته‌بندی متمایز
DIFFERENT PACKAGING
اما چهارمین کلید استراتژی تمایز بسته‌بندی متفاوت و متمایز است.
شاید بسیاری از کارشناسان علوم بازاریابی و برند که همواره به دنبال پیچیده‌سازی موضوعات هستند این موارد را بسیار ساده‌انگارانه فرض کنند! اما احسان مهدی‌نژاد با ۱۸ سال سابقه مدیریت فروشگاه‌های بزرگ و تجربه فروش مستقیم ده‌ها هزارکالا می‌داند که بسته‌بندی بسیار مهم است.
امروز اگر به سخنان برخی از سخنرانان شناخته‌شده در ایران با مدرک‌های بسیار دهان‌پرکن گوش فرا دهیم شاید نتوانید حتی ۵۰ درصد سخنان گهربار این دوستان را درک کنیم! اما افرادی که سالهای سال در خط مقدم بازار فعالیت کرده‌اند و تجربه‌های سرد وگرم بسیاری را چشیده‌اند مطمئنا بهتر می‌توانند شما را از زیر و بم‌های بازار آگاه کنند.
بسیاری از مشکلات امروز کسب و کار ما این است که بدیهیات کسب و کار را فراموش کرده‌ایم.
شما اگر کتاب‌های پرفروش بازاریابی جهانی نویسندگانی مثل جک تراوت و آل‌ریس مرحوم را مطالعه نمایید متوجه داستان می‌شوید. این افراد بدون یک روز تحصیل دانشگاهی کتاب‌هایی با فروش میلیونی در بازاریابی و برندسازی نوشته‌اند.
در این کتاب‌ها اشارات فراوانی به سادگی و بازگشت به بدیهیات شده است. این اساتید اذعان دارند که بسیاری از مشاوران شرکت‌های بزرگ، فقط پیچیده‌گویی می‌کنند، چه بسا که ساده‌گویی ممکن است ما را متهم به کم‌اهمیت‌بودن کند!
اما بازگردیم به اصل موضوع کلید چهارم.
بسته‌بندی بسیار مهم است.
در اولین اسلاید بسته‌بندی، احسان مهدی‌نژاد تصویری از یک پکیج ۴ عددی پرتقال نشان دادند گفتند اگر این‌چنین بسته‌بندی‌ای در ایران بود ایشان حتما استقبال می‌نمودند.
آموزش استراتژی برند
مثالهای رانی، دوغ گرینه، انرژيی‌زای ویتائین سی، سس خرسی مهرام، آب انار پام همه جزو همین دسته هستند.
این اقلام مطمئنا به دلیل بسته‌بندی متمایز است که توانسته‌اند خود را از رقبا متمایز نمایند.
مثال بعدی شکلات صبحانه نوتلا بود.
شکلاتی این روزها در ضمن این که پرطرفدار است داستان‌های زیادی را نیز ایجاد کرده است. احسان مهدی‌نژاد داستانی را تعریف کرد که تاکید کرد اگر به گوش همسرش برسد کلکش کنده است.
چندی پیش او به منزل می‌روند و می‌بینند که همسرش ناراحت و کمی عصبانی است. می‌پرسد که مشکل چیست؟
همسر پاسخ می‌دهد، خانمی که برای نظافت منزل آمده است شیشه‌های خالی نوتلا را با خودش برده است!
این در حالی است که همسر او به دلیل علاقه شدید به بسته‌بندی این شکلات، از شیشه‌های خالی آن به منظور نگهداری خشکبار استفاده می‌کند
این قدرت بسته‌بندی متمایز است!
شما اگر بتوانید همچنین بسته‌بندی‌ای بسازید که حتی بعد از مصرف، بر سر شیشه محصول شما دعوا سر بگیرد در کار خود موفق بوده‌اید!
اما مثال بعدی سس کچاب معروف هینز بود.
پرفروشترین سس کچاب در دنیا.
سالها پیش و زمانی که اغلب سس‌ها در بطری‌های فلزی ارائه می‌شدند این شرکت اولین بار از شیشه‌های با کیفیت و ضخیم چند وجهی استفاده نمود. بسته‌بندی این سس به قدری معروف است که همین حالا هم در بسیاری از رستوران‌های دنیا و حتی ایران از این سس و از شیشه‌های این سس برای نشان دادن کلاس بالای رستوران خود استفاده می‌نمایند.
آموزش استراتژی کسب وکار
کلید پنجم: استراتژی تخصص
PROFESSIONALISM STRATEGY
در این قسمت احسان مهدی‌نژاد تصویری را نشان داد و از حضار پرسید که آیا ایشان را می‌شناسید؟
اغلب عزیزان ایشان را می‌شناختند: پروفسور سمیعی جراح مغز بین‌المللی
سپس او تصویری از آقای علی دائی نشان دادن و گفتند که این شخص را با چه عنوانی می شناسید؟
آقای فوتبال
استراتژی برندسازی
اما در تصویر بعدی تصویر ورزشکار خوش اخلاق، آقای هادی ساعی نشان داده شد با لباس ورزشی، سپس تصویری از هنرپیشگی ایشان پخش شدبعد از آن تصویری از هادی ساعی در قامت شورای شهر پخش شد و بعد از آن یک علامت سوال بزرگ؟
تکلیف مخاطب هادی ساعی چیست؟
ایشان الگوی چه هستند و چه چیز را در ذهن افراد تداعی می‌کنند؟
آیا می‌توان همزمان هم ورزشکاری جهانی، سیاستمداری هوشمند و هنرپیشه‌ای درجه یک بود؟
بعید می‌دانیم.
این نحوه فعالیت، ذهنیت بازار را نسبت به شما دچار تردید می‌کند. حال نظر نهایی با خود شماست….
اما مثال بعدی، برند اورال بی بود.
اورال بی متخصص دهان و دندان است. مسواک، خمیردندان، دهان‌شویه. سالها پیش و زمانی که اورال بی در حال ورشکستگی بود توسط ژیلت خریداری شد و البته بعدا توسط شرکت بزرگ پی‌اندجی تملک شد.
ژیلت یک تیم ۱۵۰ نفره را روی اورال‌بی متمرکز کرد تا از دل این نام تجاری مسواک ادونتیج به دنیا آمد.
مسواکی با نشانگر مخصوص که نشان می‌داد عمر مسواک چه زمانی تمام می‌شود.
این کار متخصص است.
آموزش برندسازی
کلید ششم: استراتژی تمرکز روی یک پیام
MESSAGE STRATEGY
شرکت ولوو سالهای سال در دنیا روی امنیت متمرکز بود. شرکتی که اولین کمربند ایمنی سه نقطه‌ای خودرو را ساخت یا اولین ایربگ‌های جانبی را به بازار ارائه داد.
سالهای سال ولوو در تبلیغاتش تست‌های خشن تصادف را نشان می‌داد و این که جان مسافرانش بدون صدمه نجات پیدا می‌کند.
ولوو مترادف با امنیت است.
برندسازی
اما بی‌ام و شرکت معتبر آلمانی، سالهای سال است که روی رانندگی محصولاتش تمرکز کرده است.
لذت رانندگی و کیفیت بالای رانندگی.
این پیامی است که سالهای سال است بی‌ام و انجام می‌دهد.تبلیغات بی‌ام و همواره در مناظر و جاده‌های پیچ در پیچ و زیبا بوده است که القای یک رانندگی با لذت را به مخاطب می‌دهد.
بی‌ام و نهایت رانندگی
مدرس از دوستان پرسید که آیا تا به حال بی‌ام و رانده‌اید؟
مطمئن باشید اگر این کار را انجام دهید به کیفیت خارق‌العاده رانندگی با این ماشین پی خواهید برد.
چطور یک استراتژی تمایز برای برند بسازیم؟
هیلو افکت:
در این قسمت مدرس تصویر زیبایی از یک خانم نشان دادند و به حضار گفتند که این اثر هالهای یا هالو افکت است.
زمانی که شما در یک خصلت یا ویژگی متخصص یا شناخته‌شده شوید، خود بازار خصلتهای دیگری را به شما نسبت می‌دهد.
مثلا وقتی بهرام رادان یک هنرپیشه معروف و معتبر است مخاطبان این توقع را دارند که او سلیقه خوبی در انتخاب لباس هم دارد.
پس میلیاردها تومان پول می‌گیرد تا تبدیل به مدل یک شرکت پوشاک شود!
بدون این که بگوید من خوش‌لباس هستم.
محمدرضا گلزار هم دقیقا این روزها پول کلانی از اثرهاله‌ای به جیب می‌زند. نوش جونش
اثر هالهای
در اینجا مدرس از حضار پرسید که خوب تا اینجا چه یاد گرفته‌ایم؟
یکی از حضار که با دقت فراوان به موضوعات گوش داده بود به درستی پاسخ داد.
کلیدهای ذکر شده از اول جلسه شامل:
کلید اول ساخت یک دسته جدید
کلید دوم ساخت یک نام جدید
کلید سوم هویت بخشی
کلید چهارم بسته‌بندی متمایز
کلید پنجم متخصص بودن
کلید ششم تمرکز روی یک پیام تجاری واحد
اما حال بپردازیم به کلید هفتم:
استراتژی تمرکز روی محصول کم
FOCUS PRODUCT STRATEGY
این کلید یکی از پرچالش‌ترین مباحث این روزهای بازاریابی است.
از یک طرف، طرفداران نظریه جایگاه‌سازی معتقد به این هستند که هر نام تجاری باید روی تعداد کمی محصول بخورد.
مخالفان هم این قضیه را به معماری برند نسبت می‌دهند و می‌گویند که خیلی بستگی به سیاست‌های آن نام تجاری دارد.
اما به نظر استاد،وقتی که قرار باشد یک اسم واحد روی ده‌ها محصول باربط و بی‌ربط بچسبد ذهن مشتری دچار گیجی می‌شود.
نمونه موفق این کار هم کوکاکولاست که از نامش فقط روی دو محصول استفاده می‌کند: کلاسیک و رژیمی.
برندی 130 ساله با ارزش تقریبی 70 میلیارد دلار که چهارمین برند برتر دنیاست.
در این قسمت تصویری از از آمار سال2017 شرکت معتبر اینتربرند پخش شد که برندهای برتر امسال را نشان می‌داد.
اولین برند برت دنیا با ارزش 170 میلیارد دلار اپل است.
اپل با محصولاتی که شاید به 30 عدد هم نرسند و تمرکز روی موبایل و کامپیوتر امروز برترین جهان است.
سامسونگ با صدها محصول امروز در رده ششم قرار دارد که ارزشی معادل یک سوم اپل دارد.
استراتژی تمرکز روی محصول
بوتان برند معتبر ایرانی تنها از نام تجاری خودش روی آبگرمکن و پکیج استفاده می‌کند.
بوتان سومین تولیدکننده برتر آبگرمکن در دنیاست.
مثال بعدی نیک‌کالاست.
برندی که سالهای سال است روی تولید بخاری در ایران تمرکز کرده است و در حالی که شرکت‌های زیادی در ایران ورشکست شده‌اند این شرکت همچنان سودآور است.
اما مثال دیگر این کارگاه، ایرانشرق بود
شرکتی که سالها پیش با تولید بخاری وارد بازار ایران شد.
آن زمان‌ها اوج فروش بخاری بود و اغلب فعالان این حوزه موفق بودند.
اما پس از مدتی با دلیل فروکش کردن تب گازرسانی و به تبع آن مصرف کمتر بخاری گازی این بازارها دچار نقصان شدند.
شرکت ایرانشرق برای جبران همین کسری فروش اقدام به تولید محصولات دیگری نمود.
یخچال فریزر، آبگرمگن، اجاق گاز، کولر آبی و ……
شاید بگویید که خوب چه اشکالی دارد؟
اشکال این‌جاست که این شرکت، سالهای سال از نام ایرانشرق برای بخاری گازی استفاده کرده است و ذهنیت بازار در زمانی که این نام تجاری را می‌شوند بخاری گازی است.
پس طبیعتا شما برای فروش یخچال فریزر با نام تجاری ایرانشرق دچار مشکل خواهید شد.
چه بسا که این بازار رهبران قدرتمندی مثل امرسان یا هیمالیا دارد که در ایران به عنوان یخچال شناخته می‌شوند.
همچنین آبگرمکن دیواری هم به شدت زیر سیطره بوتان است.
پس در این مواقع چکاری باید صورت گیرد؟
ساخت نام تجاری جدید. البته نامی که ارزشمند و قدرتمند باشد.
نه نامی مثل سایواگستر که ایرانشرق برای برخی محصولاتش به کار گرفت.
سایواگستر واقعا یک نام گیج‌کننده و به منزله نام یک شرکت است و نه یک نام تجاری.
پس تعمیم خط یا به عبارتی استفاده از یک نام تجاری روی ده‌ها محصول مختلف که به هم بی‌ربط هم هستند می‌تواند اقدامی ضعیف باشد.
نام تجاری یخچال و بخاری گازی در هیچ حالتی خوب نیست که یکسان باشند.
استراتژی تمرکز روی محصول
اما این جا سوالی پیش میاد که چرا امروز سامسونگ و الجی موفق و معروف هستند؟
موضوع این است که اگر این شرکت‌ها را از لحاظ ارزش برند با برندهایی مثل اپل یا کوکا کولا مقایسه نماییم، می‌بینیم که چندین پله پایین‌تر و بسیار کم‌ارزش‌تر هستند.
ضمن این که درصد سود شرکت‌هایی مثل سامسونگ با صدها محصول با ربط و بی‌ربط تقریبا یک‌ُسوم اپل با حدود 20/30 محصول است!
و باید به این نکات هم توجه داشته باشیم:
شرکت‌های کره‌ای با مدل سامسونگ، الجی، هیوندایی، دوو نیمه ورشکسته در کره، شیبول نامیده می‌شوند.
این شرکت‌ها بعد از فاجعه‌ای که برای دوو به وجود آمد امروزه تحت حمایت رانت‌گونه دولت قرار دارند.
ضمنا در همین اتفاقات یکی دوسال گذشته که فاجعه گوشی نوت 7 سامسونگ به وقوع پیوست به شدت سهام این شرکت حتی در لوازم خانگی کاهش یافت.
آسیب پذیری زیاد، یکی از مشکلات این نحوه استفاده از یک برند است.
در ادامه جناب مهدی نژاد مثالی از یک سیستم بیمارستانی زدند.
اغلب ما می‌دانیم که یک بیمارستان تخصصی قلب، دقیقا مثل یک جراح متخصص قلب، تمرکز، قدرت و سود مالی بیشتری نسبت به یک بیمارستان عمومی یا یک پزشک عمومی دارد.
اما همان‌طور که در ابتدای مقاله هم گفته شد این مبحث چالش‌برانگیز است و به ساعت‌ها صحبت نیاز دارد.
کلید هشتم: استراتژی تمرکز روی یک بازار هدف
SPECIAL MARKET STRATEGY
در این قسمت به استراتژی شرکت‌هایی پرداخته شد که سرهای قدرتمند بازار را در نظر گرفته‌اند.
سر گران و سر ارزان
برندهای گران‌قیمتی مثل رولکس یا اپل که سر گران بازار را در نظر گرفته‌اند با فروش‌های به نسبت قابل قبول و مهم‌تر از آن پرسود بسیار موفق و سود‌ده هستند.
البته ما برندهایی مثل بوگاتی، رولزرویس در ماشین یا ورتو و گرسو در موبایل داریم که ده‌ها برای ماشین‌ها یا موبایل‌های اپل قیمت دارند.
اینها بسیار کم فروشند و مقصود نظر ما نیستند.
ما برندهایی مثل اپل را مثال قرار می‌دهیم که به عبارتی پرمیوم هستند و نه لاکچری.
این دسته از برندها اما باید حداقل دو مشخصه داشته باشند.
اول: کیفیت بسیار مشهود در ساختار ظاهری این محصولات یا خدمات
دوم: باعث افتخار و آبرو برای مالک و خریدار شما بشود.
مثلا ساعت رولکس دارای طلا و جواهر درمحصول خود و بند ساعتی خاص و متمایز و ضخیم است.
و شاید بتوان گفت اغلب افرادی که این محصول را می‌خرند برای افتخار و نشان دادن اعتبار به اطرافیان است.
اپل هم دقیقا روی همین موارد کار کرده است.کیفیت بالا و ایجاد افتخار برای مشتری.
این موارد دقیقا روی اتومبیل‌های مرسدس بنز و بی‌ام و هم به کار رفته‌اند.
کیفیت و اعتبار
اما به پایین بازار هم توجه داشته باشید.
پایین بازار بسیار مهم است و اگر برای آن برنامه قدرتمندی نداشته باشید می‌تواند به ضرر شما تمام شود.
در این قسمت جناب مهدی‌نژاد مثالی از یکی از شرکت‌های تولید محافظ پلاستیکی زدند. شرکتی مشابه کمپارس.
نام این شرکت رنگین‌پلاست است.
مهندس سید صفوی مالک و مدیر این مجموعه از دوستان جناب مهدی‌نژاد هستند و داستان جالبی دارند.
ایشان می‌گویند چندین سال پیش از این و در اوایل شروع به کار این شرکت، به دلایل مختلفی، از جمله قیمت بالای مواد اولیه تا مرز ورشکستگی پیش رفتند.
تمامی پرسنل را مرخص می‌کنند و یک هفته تمام، خودش می‌ماند و کارخانه!
طی این مدت تمام تلاشش را می‌کند تا به جای استفاده از 10 نوع مواد اولیه که بخشی از آنها هم از خارج وارد می‌شده‌اند کل فرآیند را توسط 4 نوع مواد اولیه داخلی انجام دهد.
در یک هفته با تمام تنظیمات دستگاه‌ها کار می‌کند و تغییرات زیادی روی دماسنج‌ها انجام می‌دهد تا در نهایت و بعد از 100ها آزمایش موفق می‌شود تا یک محصول قابل قبول از دستگاه بیرون بیاورد.
قیمت تمام‌شده نصف قیمت رقبا
فروش محصول با سود فراوان با زیر قیمت رقبا
فروش فقط نقد
جذاب برای کلی‌فروش‌ها
این است کارکردن در قسمت پایین دست بازار.
زمانی این کار برای شما ارزشمند است که برای‌تان ارزان در بیاید و ارزان هم بفروشید.
در غیر این صورت ارزان فروشی برای شما هیچ دستاوردی ندارد.
ساوث وست
این کاری است که سالهای سال است سوددهترین شرکت هواپیمایی ایالات متحده انجام می‌دهد.
ساوث وست شرکتی هواپیمایی است که در سفرهایش به مسافران غذا نمی‌دهد و فقط بادام‌زمینی سرو می‌کند.
این شرکت به کارکنانش آموزش داده است که در طول سفر برای مسافران کمدی اجرا کنند تا کمبود سرویس‌های دیگر به چشم نیاید.
اما جالب این که این شرکت یکی از بهترین مکان‌ها شغلی آمریکا انتخاب شده است.
و یک نکته جالب دیگر:
صدها هواپیمای این شرکت فقط و فقط از یک نوع هستند. بویینگ 737
این کار به شدت هزینه آموزش و نگهداری را پایین می‌آورد.
بدین صورت این شرکت با قیمتی بسیار پایین‌تر از رقبا، سوددهترین شرکت هواپیمایی آمریکا شده است.
استراتژی تمرکز روی یک بازار هدف
مثال مشابه این شرکت، هواپیمایی ایرایشیا است که با قیمتهایی بسیار پایین در قاره آسیا فعالیت دارد.
اما متاسفانه ما در ایران مثل اغلب نقاط دنیا شرکت‌های هواپیمایی داریم که همه‌کاره هیچ‌کاره‌اند.
اما می‌رسیم به داستان والمارت
داستانی که اغلب ما از سام والتون مالک سابق والمارت یکی از سه شرکت بزرگ دنیا می‌دانیم از زمان موفقیتش است.
اما سام والتون سالهای سال، یعنی حدود 15 سال در یک منطقه روستایی در آرکانزاس فعالیت کرد و پایه‌های فروشگاه خودش را ساخت.
سپس قدم به قدم شروع به راه‌اندازی فروشگاه‌های زنجیرهای خودش نمود تا امروز به حدود 8500 فروشگاه رسیده است.
والتون طی سالهای متمادی سیستم‌هایی را برای خودش به وجود آورد که پایین‌ترین قیمت‌های تمام‌شده را برای او رقم می‌زدند.
بدین صورت فروشگاه‌های او ارزان می‌خرند و ارزان می‌فروشند!
این یک استراتژی ارزان‌فروشی درست است.
احتمالا شبیه کاری که خانه و کاشانه یا کوروش در ایران انجام می‌دهند.
اما اگر استراتژی اصلی شما ارزان‌فروشی نباشد و فقط برای واکنش به رقبا این کار را انجام می‌دهید این کاری بسیار خطرناک است.
حال می‌رسیم به چند سوال؟
اولین قله بلند ایران کدام است؟
خوب همه حضار جواب دادند، دماوند
حال بگویید که دومین قله بلند ایران کدام است؟
جواب‌ها متفاوت بود، سبلان، تفتان، دنا، علم کوه و …..
اما پاسخ درست این بود: دومین علم‌کوه و سومین سبلان
حال سوالهای بعدی:
اولین شخصی که پا روی کره ماه گذاشت چه نام داشت؟
نیل آرمسترانگ
دومین نفری که همراه او در آپولو 11 بود و روی کره پا گذاشت چه نام داشت؟
هیچ‌کس نمی‌دانست.
باز آلدرین
کسی که با حدود 20 دقیقه اختلاف روی کره ماه پا گذاشت ولی افراد بسیار کمی هستند که او را می‌شناسند.
کلید نهم: استراتژی تمرکز روی اولین بودن
TO BE FIRST STRATEGY
سالهای سال ما درایران ماءالشعیرهای تلخ بهنوش را استفاده می‌کردیم تا این که:
شرکت آرپانوش با نام تجاری ایستک وارد بازار شد.
آنها اولین برندی بودند که ماءالشعیر میوه‌ای را به بازار ایران آوردند.
امروز بسیاری از افراد در ایران، زمانی که برای خرید ماءالشعیر میوه‌ای به سوپرمارکت یا رستوران می‌روند می‌گویند: ایستک می‌خواهیم.
ایستک محصول ماءالشعیر را در ایران از یک نوشیدنی کم‌فروش و خاص تبدیل به یک محصول پرفروش و پرقدرت نمود.
این است قدرت اولین بودن.
با این که امروز ده‌ها برند مختلف در ایران ماءالشعیر تولید می‌کنند این ایستک است که برند اول این محصول است.
اما می‌رسیم به اسنپ
اولین تاکسی اینترنتی ایران
تاکسی اسنپ، فرهنگ و تجارت و اقتصاد و همه‌چیز حمل و نقل شهری را در ایران و خصوصا در تهران متحول کرد.
این شرکت که با ایده تاکسی اوبر در ایران شروع به کار کرد، در مدتی کوتاه توانست بازار بزرگی را به دست بگیرد.
تاکسی‌ها شخصی و عادی قدرت رقابت با این استارت آپ مردم‌پسند و قدرتمند را ندارند.
گویا که بعد از اسنپ چندین شرکت دیگر هم به بازار ورود کرده‌اند، اما اسنپ همچنان یکه‌تاز و قدرتمند است.
مثال بعدی ما همراه اول است.
حدود 20 سال پیش برای خرید موبایل فقط همراه اول وجود داشت تا این که ایرانسل و رایتل وارد بازار شدند.
اما همچنان گرانترین و پرطرفدارترین شماره‌ها مربوط به همراه اول هستند.
حالا می‌رسیم به جای خوب داستان
استاد مهدی‌نژاد در این قسمت گفتند:
من اولین کتاب نام تجاری بومی ایران را نوشتم.
قله‌ای که توسط هیچ‌کسی قبل از آن فتح نشده بود.
کار سختی بود و وقت زیادی از من گرفت اما چون اولین بود این کار را انجام دادم.
البته احتمالا به زودی افراد دیگری هم کتاب‌هایی از این دست خواهند نوشت، اما امیدواریم که کتاب ما همچنان اولین و بهترین باقی بماند.
اما حال اگر بخواهیم به مثالهایی خارجی در این رده بپردازیم می‌توانیم مثالهای زیر را نام ببریم:
پمپرز اولین پوشک کامل در دنیا بوده و همچنان پرفروشترین است. خود من بالشخصه برای فرزند کوچکم اسیر این برند هستم.
کلینکس محصول دستمال کاغذی شرکت کیمبرلی کلارک، اولین دستمال کاغذی معروف دنیاست. هنوز که هنوز است و با این که ما این برند را درایران نداریم، اغلب ما در ایران این محصول را کلینکس می‌نامیم
زیراکس اولین نام تجاری فتوکپی روی کاغذ معمولی. در بسیاری از نقاط دنیا افراد می‌گویند که این کاغذ را برایم زیراکس کنید
استراتژی اولین بودن
البته باید در نظر بگیریم که بسیاری از اولین‌های دنیا امروز وجود ندارند، چرا؟
چون اولین بودن در ذهن است که مهم است و نه اولین تولیدکننده
ویدیو در سال 1956 به وجود آمد اما از سال 1975 همه‌گیر شد.
اولین دوربین 35 میلی‌متری در سال 1920 در شرکت لییکا آلمان تولید شد اما در سال 1960 توسط ژاپنی‌ها به تولید انبوه رسید
شرکت کامپیوتری‌ای وجود داشت که قبل از آی بی‌ام بود و امروز وجود ندارد.
پس این اولین بودن در اذهان مشتریان است که بسیار مهم است.
این کار تا حدود زیادی هم مستلزم این است که به موقع وارد بازار شوید، نه زودتر و نه دیرتر
البته یک نکته مهم دیگر هم وجود دارد.
در بسیاری از بازارهای پرطرفدار دنیا مثل نوشابه، موبایل، لوازم‌خانگی، اتومبیل و ….. تا چندین رده نیز در خاطر افراد می‌مانند اما این اولین‌‌ها هستند که ماندگار و پروفروش‌ترند.
اما اکنون به اسلاید جرج بوش توجه کنید
در این لحظه تصویری از روسای جمهور سابق آمریکا پخش شد که جرج بوش پدر و جرج بوش پسر را نشان می‌داد.
استراتژی میراث
استاد از حضار پرسیدند:
آیا می‌دانید که یکی از دلایل موفقیت انتخاب جرج بوش پسر چه بوده است؟
تقریبا بیشتر جمع پاسخ صحیح را دادند.
به دلیل این که پسر رییس جمهور بود!
بله دوستان، چند سال پیش تحقیقی در آمریکا انجام شد و بر اساس این تحقیق مشخص شد که درصد تعیین‌کننده‌ای از رای‌دهندگان به دلیل میراث رییس جمهوری این خانواده به او رای داده‌اند.
به عبارتی به صورت پیش‌فرض یا دیفالت، مردم پذیرای این خانواده به عنوان رییس جمهور بودند، علی‌الخصوص این که نام این دو فرد هم تقریبا مشابه هم بود.
کلید دهم: استراتژی میراث
HERITAGE STRATEGY
چندی پیش که در کوران انتخابات بودیم شعارهای تبلیغاتی جالبی را می‌دیدیم.
قبلا بارها شده بود که افراد می‌زدند: علی ……..فرزند حسن……..
اما تبلیغاتی که امسال توجه مرا جلب کرد این بود:
علی………برادر………
یعنی افراد به هر طریقی سعی دارند که خودشان را به چیزی ربط دهند!
به همین صورت این میراث در صنایع و خدمات همه به وفور وجود دارد.
به طور مثال زعفران ایران یک برتری و مزیت نسبی برای ورود به بازارهای جهانی دارد، چون میراث کمک‌کننده‌ای دارد.
خرمای ایران نیز به همین صورت.
خاویار مرغوب دریای خزر هم دقیقا یک میراث قدرتمند برای ارائه به بازارهای جهانی دارد.
قالی ایرانی دارای یک میراث قدرتمند است.
همین‌طور که قهوه بزریل این مزیت را دارد
و صنعت خودرو آلمان این ویژگی جهانی را دارا می‌باشد.
مهندسی آلمانی و خودروهای درجه یک آلمانی همگی یک برتری بزرگ برای ارائه به بازارهای جهانی دارند.
استراتژی تمرکز روی میراث
اما مراقب باشید!
دقیقا به همین صورت که میراث کمک‌کننده و خوب داریم، میراث ضعیف هم داریم.
چند نفر روزنامه خراسان را می‌شناسند؟
تعدادی از حضار می‌شناختند.
آیا این روزنامه محلی است یا کشوری؟
یکی دو نفر گفتند کشوری.
دوستان، روزنامه خراسان یک روزنامه کشوری است اما یک مشکل بزرگ در اسم دارد.
وقتی شما قرار است که اخبار یک کشور را پوشش دهید بسیار بهتر است، نامی در نظر بگیرید که سراسری باشد.
نام محلی برای یک روزنامه سراسری می‌تواند محدودکننده باشد.
اما بدترین ماشین تاریخ چه بوده است؟
یوگو
سالها پیش کشور یوگسلاوی سابق که اکنون به چند کشور تقسیم شده است ماشینی ارزان‌قیمت تولید کرده بود با نام یوگو!
ماشینی که باعث مزحکه خاص و عام بود و همیشه خدا خراب بود.
یوگسلاوی یک کشور بلوک شرق و نه‌چندان صنعتی، شاید بتواند برای مصرف داخلی خودش ماشین تولید کند اما مطمئنا برای صادرات به آمریکا و اروپا خیر!
در ادامه تصویری از آگهی ثبت نام دانشگاه آزاد اسلامی گمیشان در استان گلستان پخش شد.
استاد از حضار پرسیدند که اصلا چرا باید یک نفر از یک شهر دیگر برای رشته حسابداری در این دانشگاه ثبت نام کند؟
گمیشان یک شهر کوچک چندهزارنفری نزدیک مرز ایران و ترکمنستان و در حاشیه شرقی دریای خزر است.
اگر قرار باشد که این شهر دانشگاه هم داشته باشد، دانشگاهی به درد این شهر می‌خورد که برای تحقیق در مورد فرهنگ ترکمن یا زیست بوم صحرا کار کند و نه حسابداری و مدیریت.
مثال بعدی گوشی‌های موبایل ایرانی بودند که چند مدتی است تبلیغاتشان را می‌بینیم.
دوست عزیزم، زمانی که بهترین گوشی‌های همراه جهان با قیمتهایی باورنکردنی در دسترس همگان است، مشتری چرا باید یک گوشی ایرانی که مطمئنا قطعات چینی دارد را بخرد؟
پس همواره در تولید یا خدمات خود به گزینه میراث توجه فرمایید.
کارگاه استراتژی تمایز
استاد در این قسمت مثالی زدند که تامل‌برانگیز است.
ایشان گفتند دوستان زیادی را می‌شناسند که کسب و کارهای معروف و قدرتمندی دارند اما فرزندانشان دوست ندارند که در ادامه کسب و کار خانوادگی فعالیت نمایند.
اگر واقعا مشکل خاصی در یک کسب وکار خانوادگی موفق وجود ندارد، چرا یک جوان باید از صفر شروع کند؟
وقتی که میراث شما آماده بهره‌برداری است این بهترین فرصت است که شما از این امکان استفاده نمایید.
همان‌طور که می‌دانیم خانوادههای معروفی در ایران وجود دارند که نسل در نسل جواهرساز و طلافروش بوده‌‌اند.
مثل خانوادههای گوهربین و مظفریان و …..
پس میراث را جدی بگیرید و از آن استفاده مثبت نمایید.
یازدهمین کلید: بهبود مستمر
حمله به خود
CONTINUOUS IMPROVEMENT
امروز شرکت‌ها و کسب و کارهایی موفق هستند که دائما در حال بهبود محصول یا خدمات خود هستند یا به عبارتی در حال حمله به خود هستند.
این حمله نه از نوع بد که از نوع خوب است.
بارزترین مثال این نوع شرکت‌ها، ژیلت است.
طی سالیان گذشته، شرکت ژیلت هرگز از استراتژی حمله به خود دست بر نداشته است.
از سالها پیش با تولید تیغ‌های دولبه، سپس دولبه متحرک، سه لبه، سه لبه متحرک مچ تری، سپس 5 لبه فیوژن، فیوژن پاور و …..در حال حمله به خود است.
بدین صورت این نام تجاری بیش از 60 درصد بازار را در اختیار دارد.
اما استاد ایرانی حمله به خود شرکت کاله است.
کاله به صورت مداوم درحال بهبود محصولات و بسته‌بندی‌های خود است.
شما هر روز که برای خرید محصولات غذایی به سوپرمارکت می‌روید باید منتظر یک محصول جدید با طراحی و نام جدید از کاله باشید.
اینتل نیز مثال دیگری از این خانواده است.
استراتژی حمله به خود
سالهای سال است که این شرکت با بهبود مستمر ریزپردازنده‌های خود بیش از 90 درصد بازار را در اختیار گرفته است.
از پنتیوم 286 گرفته تا کور 7 همیشه این شرکت در حال حمله به خود بوده است.
امروز اینتل اینساید یک برتری برای کامپیوتری دارد که روی آن چسبیده است.
اما حال می رسیم به تحقیق معروف پپسی
چندسال پیش شرکت پپسی یک تحقیق مردمی انجام داد.
به این صورت که در دو لیوان مختلف یکی کوکاکولا و دیگری پپسی‌کولا ریخت.
سپس به مردم گفتند که محتویات این دو لیوان را بنوشند و نظرشان را درباره مزه این محصولات بگویند.
جالب این که 56درصد مردم طعم پپسی را ترجیح دادند.
این در حالی است که فروش کوکاکولا تقریبا بیش از 50 درصد پپسی کولا بود.
مردم در مقایسه دو لیوان بدون آرم طعم پپسی را ترجیح دادند اما در بازار مصرف این برند کوکاکولا است که برتری دارد.
استراتژی
در این قسمت استاد فیلمی را برای حضار پخش کردند که نشان از برتری قدرت برند در برابر کیفیت دارد.
فیلم زیر را ببینید:
اما در یکی از آخرین اسلایدها جناب مهدی‌نژاد تصویری از مایکل پورتر استاد استراتژی دانشگاه هاروارد پخش کردند که در آخرین مقالات خودش تاکید زیادی روی تمایز داشته‌اند.
این استاد اعظم دانشگاه هاروارد است که می‌گوید باید متفاوت، متفاوت و متفاوت از سایر رقبا باشید.
استراتژی تمایز
اسلایدهای ما به پایان رسید.
حال طبق استاندارد کلاسهای احسان مهدی‌نژاد و هزارمدیر مرور آموخته‌ها را داریم:
این کار چه‌بسا مهمترین کار امروز ماست. اگر مرور نداشته باشیم عملا کمترین تاثیری از آموزشهای خودمان نداریم.
پس با دقت به این مرورها توجه نمایید
انتخاب‌های زیاد. مثال دکترها در قدیم و دغدغه کدام دکتر رفتن در زمان کنونی
پس یک راه بیشتر نداریم
کلیدهای تمایز 11 تا هستند
اولین کلید ساخت دسته جدید.CREAT A NEW CATEGORY
مثال سولاردام الجی
دومین کلی ساخت نام جدید. REBRANDING
مثال کیوی و ویلاشهر
دادن هویت جدید . IDENTITY
مثل موز چیکیتا و آجیل حاج علی
بسته‌بندی متفاوت. DIFFERENT PACKAGING
مثل ویتائین‌ُسی، دوغ گیرینه، رانی و …..
تخصص. PEROFESSINALITY
مدل دکتر سمیعی
تمرکز روی یک پیام یا شعار. FOCUS ON ONE MESSAGE
مدل امنیت ولوو یا نهایت رانندگی بی ام و
اثرهاله‌ای. HALLO EFFECT
اون خانومه
تمرکز روی تنوع کم محصول. FOCUS ON PRODUCT
کوکاکولا و نیک کالا
عدم تمرکز مثل ایرانشرق و دوو
تمرکز روی یک بازار هدف FOCUS ON ONE MARKET
مدل رولکس و مرسدس بنز و رنگین پلاست
داستان وال مارت
استراتژی اولین بودن. TO BE FIRST STRATEGY
همراه اول، اسنپ، کتاب نام‌های تجاری، ایستک
داستان قله دماوند و سفرکنندگان روی کره ماه
استراتژی میراث. HERITAGE STRATEGY
نمایندگان مجلس، زعفران، خودرو
میراث ضعیف مثل روزنامه سراسری خراسان یا اتومبیل یوگو،
حمله به خود کلید بهبود. IMPROVEMENT STRATEGY
مدل ژیلت، کاله و اینتل
مقایسه پپسی و کوکاکولا
فیلم نوتلا و فرمند
سخن مهم مایکل پورتر
اما حال که این مقاله را تا به انتها مطالعه نمودید پیشنهاد می‌کنیم که حداق۳ تا از پرطرفدارترین مقالات سایت ما را نیز مطالعه نمایید.
سلام
ممنون که مطالب کارگاهتان را اینقدر جامع و قابل استفاده در سایت قرار دادید.
معمولا گزارش‌های کارگاه‌ها هیچ نکته‌ی قابل استفاد‌ه‌ای ندارد!
ولی به شخصه ایده‌های خوبی از این گزارش گرفتم.
مطمئن هستم با دیدن فیلم این کارگاه ده‌ها برابر مطلب ارزشمند دریافت خواهم نمود.
امیدوارم بتوانم این دانسته‌ها در عمل نیز به کار بگیرم.
درود بر شما استاد مهدی نژاد عزیز
ممنون از اینکه این اطلاعات ارزشمند را رایگان در اختیار ما قرار دادین
چه کارگاه جامع و خوبی، حیف که گرگان نیستیم و استفاده کنیم.
موفق و (به قول خودتون) نامدار باشید.
سلام
ممنون که مطالب کارگاهتان را اینقدر جامع و قابل استفاده در سایت قرار دادید.
معمولا گزارش‌های کارگاه‌ها هیچ نکته‌ی قابل استفاد‌ه‌ای ندارد!
ولی به شخصه ایده‌های خوبی از این گزارش گرفتم.
مطمئن هستم با دیدن فیلم این کارگاه ده‌ها برابر مطلب ارزشمند دریافت خواهم نمود.
امیدوارم بتوانم این دانسته‌ها در عمل نیز به کار بگیرم.
باز هم تشکر