مبحث آموزش برای هر کسب و کاری در دنیای امروز بسیار حیاتی است. واقعیت این است که اگر آموختن را جدی نگیریم، با توجه به شتاب تغییرات و فراگیری مساله موفقیت در جوامع کنونی، به سرعت از رقیبان خود عقب مانده و در کوتاهزمانی مزیتهای رقابتی خود را از دست خواهیم داد و با شکستی سخت از بازار حذف میشویم. اگر به دور و بر خود نیمنگاهی بیندازید، هر روزه فروشگاههای کوچک و بزرگ زیادی را مشاهده میکنید که تا دیروز در محله شما وجود داشتهاند و دیگر امروز نیستند! شاید برایتان عجیب به نظر بیاید که نیاموختن در چنین اتفاقاتی نقش جدی دارد!
در این مقاله ابتدا میخواهم برایتان بگویم چگونه نیاموختن میتواند سرنوشت شومی را در بازار برایمان رقم بزند. سپس که اهمیت آموختن را فهمیدیم، میخواهم برایتان توضیح دهم که منابع یادگیری حرفهای کدام هستند و بهترین روش یادگیری کدام است.
—***—
احتمالا همه ما داستان ورشکستگی شرکت نوکیا را شنیدهایم. شاید تعجب کنید، اما این غول صنعت تلفن همراه به دلیل نیاموختن به این سرنوشت شوم دچار شد!
نیاموختن؛ راز ورشکستگی نوکیا!
شرکت نوکیا، یکی از قدرتمندترین شرکتهای دنیا و بزرگترین تولیدکننده گوشیهای تلفن همراه در جهان بود که چندسال پیش، پس از کاهش 99 درصدی سهامش توسط شرکت مایکروسافت خریداری شد!
متن زیر درباره این شرکت را که با کمی تغییرات از مقالات تحلیلی اقتصادی آوردهام با هم بخوانیم:
پایه این برند فنلاندی در سال 1865 میلادی، بیش از 150 سال پیش، در حوالی رودخانه نوکیا و توسط فردریک ایدستام بناگذاشته شد و تا سالیان سال لاستیک، چکمه و کاغذ تولید مینمود. از سال 1912، یعنی بیش از 100 سال پیش، شرکت وارد عرصه خطوط تلفن و تلگراف و سپس در سال 1990 به صورت تخصصی وارد عرصه تولید تلفن همراه شد. یکی از اولین محصولات این شرکت، گوشی موبیرا سناتور بود که حدود 9 کیلوگرم وزن داشته و با قیمت امروز 4500 یورو (خودتان با قیمت روز تبدیل به تومان کنید!) ارزش داشت!
حتی همین امروز هم این شرکت قویترین سیستم نقشهیاب جهان را به نام «هییر» در دست دارد و هنوز هم اغلب شرکتهای معتبر دنیا مثل سامسونگ، سونی و موتورولا، سیستم های ردیاب خود را از این شرکت تهیه میکنند.
اما هیچکدام از اینها مانع ورشکستگی نوکیا نشدند! در طول نشست خبری اعلام فروش این شرکت به مایکروسافت، رئیس وقت این شرکت گفت: ما بهترین تیم مدیریتی و اجرایی را در اختیار داشتیم. ما هیچ اقدام اشتباهی انجام ندادیم، سخت تلاش کردیم، اما علی رغم همه اینها شکست خوردیم! بعد از گفتن این جمله تمام تیم مدیریتی نوکیا و خود رئیس آن شرکت به طور غمانگیزی گریه کردند!!
از اوایل سال 1990 تا 2012، نوکیا یکی از قدرتمندترین برندهای دنیا، با در دست داشتن80 درصد سهم بازار بود. قیمت هر سهم این شرکت حدود 50 یورو و ارزش این شرکت 250 میلیارد یورو بود! نوکیا برندی فوقالعاده قوی با مدیرانی کاربلد و حرفهای بود که کارشان را به خوبی انجام میدادند.
اما متاسفانه باید بدانیم امروزه: تنها به خوبیکارکردن و حفظ وضع موجود، برای موفقیت کافی نیست!
شرکتهای اپل و سامسونگ تا چند سال قبل از آن هرگز گوشی موبایل تولید نمیکردند! اما آنها شرکتهای یادگیرندهای بودند و مدام به دنبال یادگیری، تغییر و نوآوری میگشتند. خیلی سریع آیفون و گلکسی، گوشیهای نوکیا را در بازار کنار زده و سهم قابل توجهی از بازار گوشیهای تلفن همراه را به خود اختصاص دادند. از سال 2011 تا 2013 نوکیا از مرتبه اول بازار به رتبه دهم سقوط کرد!
سهم بازار 80 درصدی نوکیا به کمتر از سه درصد تنزل یافت و ارزش هر سهم آن از 50 یورو به فقط سه یورو کاهش پیدا کرد. هزاران کارمند و کارگر پرتلاش نوکیا بیکار شدند. ارزش قیمتی شرکت نوکیا با کاهشی 98 درصدی از 250 میلیارد یورو به حدود 4 میلیارد یورو تنزل پیدا کرد! یک شوک بزرگ به تمام سیاستگذاران عرصه بازارهای مالی دنیا و همینطور مردم دنیا وارد شد.
شرکت نوکیا هیچ اشتباه فاحشی نداشت. نوکیا در ظاهر هیچ کار خطایی انجام نداد. اما جهان به سرعت در حال تغییر است. ضعف نوکیا در این بود که یادگیری و رشد و تغییر مداوم نداشت شاید هم رقیبانش را نادیدهگرفته بود!
البته درستتر این است که بگوییم آنها سیستمی برای یادگیری داشتند، اما سرعت یادگیری و اجرایشان از رقبای قدرتمندشان کمتر بود. رهبران نوکیا شاید به اندازه کافی به دنبال یادگیری مداوم و تغییر و نوآوری سریع نبودند.
آنها احتمالا نتوانستند تغییرات مداوم و سریع تلفن همراه را که به واسطه شرکتهای اپل و سامسونگ آورده شدند، پیشبینی کنند. آنها به این خاطر که یادگیری مداوم را فراموش کردند، نهتنها شانس خود را برای رسیدن به موفقیت از دست دادند، بلکه شانس بقا را نیز از دست دادند!
متن بالا به خوبی نشان میدهد که ما در هر جایگاهی که هستیم به آموزش و یادگیری مداوم نیاز داریم. یا حداقل میتوان گفت که برداشت من این است!
هر چند شاید مساله ساده به نظر بیاید ولی اگر مبحث آموزش را جدی نگیریم، با توجه به شتاب تغییرات و فراگیری مساله موفقیت در جامعه کنونی، به سرعت از رقیبان خود عقب مانده و در کوتاهزمانی مزیتهای رقابتی خود را از دست خواهیم داد و به سرنوشت شوم نوکیا دچار خواهیم گردید.
شاید دوستانی بگویند که ما در حد و اندازه نوکیا نیستیم! اما اگر به دور و بر خود نیمنگاهی بیندازید، هر روزه فروشگاههای کوچک و بزرگ زیادی را مشاهده میکنید که تا دیروز در محله شما وجود داشتهاند و دیگر امروز نیستند! پس همه ما و در همه نقاط دنیا با این موضوع درگیر هستیم.
امروزه اگر به دنبال یادگیری و رشد و پیشرفت و ساخت جایگاهی قدرتمند برای برند خود در ذهن مشتریان نباشیم و از موفقیت امروز خود راضی بوده و تنها به دنبال حفظ وضعیت فعلی باشیم شکست خواهیم خورد!
اکنون که به اهمیت آموزش و پویایی آگاهتر شدهایم، شایسته است آین مهم را هرچه بیشتر بهکاربندیم. در ادامه مقاله من منابع آموزشی موفقیت را با برداشت از مدارک و اطلاعات موجود جمعآوری کردهام. توجه کنید که این مبحثی بسیار مهم بوده و بسیار بهتر است که شما بتوانید تشخیص دهید، بیشتر به کدام دسته تمایل دارید!
دسته اول منابع یادگیری حرفهای: خواندنیها
منابع خواندنی، بیشترین و بزرگترین منابع در دسترس ما را به خود اختصاص دادهاند و جزو ارزانترین گزینههای یادگیری حرفهای هستند. در عین حال با توجه به پیشرفت بسیار زیاد رسانههای صوتی و تصویری، خواندنیهایی از جمله انواع کتاب، هنوز طرفداران بسیاری بین جوامع بشری دارند.
شما اگر از خواندن کتاب یا مجلات، لذت زیادی میبرید میتوانید خود را جزو علاقهمندان این دسته حساب کنید. البته قرارگرفتن در یک دسته دلیل بر این نیست که از روشهای دیگر آموزش لذت نخواهید برد. بلکه فقط روشی است برای انتخاب اولویت آموزشی.
منابع در دسترس خواندنی شامل دو دسته آفلاین و آنلاین هستند:
منابع آفلاین: شامل کتابها، مجلات، خبرنامهها، روزنامههای تخصصی، کارتهای آموزشی و……
منابع آنلاین: شامل کتابهای الکترونیکی یا انواع ایبوکها، مقالات سایتها، مجلات و خبرنامههای الکترونیکی، ایمیلها و……
لازم به ذکر است که در بین این دو دسته، منابع آفلاین یا به اصطلاح کاغذی، از اعتبار بیشتری برخوردار بوده و در ابتدای امر و در شروع هر آموزشی توصیه میشود از منابع آفلاین یا نوشتههای ملموس بهخصوص کتابهای چاپی، بیشتر استفاده کنید.
البته باید بدانید که خواندن یک باره هیچ کتابی مقدار زیادی به دانش شما افزون نخواهد کرد. کتاب را باید حتما چندباره مطالعه کرده و چه بهتر است که مطالب را برای خودتان خلاصه کنید.
دسته دوم منابع یادگیری حرفهای: شنیدنیها
این دسته شامل انواع محصولات شنیداری هستند. امروزه این دسته از محصولات آموزشی جزو پرطرفدارترین دسته روشهای آموزشی و یادگیری حرفهای در دنیا هستند و پیشنهاد میکنم اگر تا به امروز با این نوع آموزش به میزان کافی آشنا نبودهاید از همین حالا آن را جزو ضروریات زندگی خود قرار بدهید. مزیتهای این روش باعث شده است اغلب مدرسان موفقیت در دنیا به کرات، علاقهمندان را به شنیدن این دسته از محصولات تشویق کنند.
برایان تریسی میگوید: طبق آمار دانشگاه کالیفرنیای جنوبی اغلب افراد شاغل، به طور متوسط طی یک سال بین 500 تا 1000 ساعت را در اتومبیل خود میگذرانند و چنانچه در این اوقات به سیدیها یا فایلهای صوتی آموزشی گوش فرا دهند، درست به مانند این است که یک یا دو ترم تحصیلی را در یک دانشگاه گذراندهاند!
یکی دیگر از مزیتهای این روش این است که میتوانید این فایلها را به صورت امپی 3 بر انواع دستگاههای همراه خود داشته و هر زمان در فرودگاه، اتوبوس یا در اتاق انتظاری قرار دارید به آنها گوش فرادهید.
من چندسالی است که دیگر از ماندن پشت ترافیک ناراحت نیستم! به قدری در ماشینم(البته درستش اینه بگم در موبایلم) محصولات صوتی دارم که اگر روزی 10 ساعت هم در ماشین باشم هنوز برای گوشدادن به همه آنها وقت کم میآورم! پس پیشنهاد میکنم:همیشه همراه خودتان انواع مختلفی از آموزشهای صوتی را حمل کنید. به این صورت هیچگاه از حضور در ترافیک یا اتلاف وقت در اتاق انتظار ناراحت نخواهید بود و همواره از وقتتان استفاده بهینه خواهید کرد.
البته فکر کنم که من تا حدودی به گوش کردن این محصولات معتاد شدهام! هیچگاه بدون یکی از محصولات به هیچ کجا نمیروم و صد البته بهتر است مختص هر مکان یک محصول متناسب همراه خود داشته باشید!
دسته سوم منابع یادگیری حرفهای: دیدنیها
این دسته نیز به دلیل راحت و جذاب بودن آموزش ، طرفداران بسیاری دارد و چون همزمان از چند مولفه صوت و تصویر (فیلم) با همدیگر استفاده میکند، میتواند بسیار اثرگذار باشد.
چندین سال پیش منابع تصویری بسیار کمی برای آموختن موفقیت وجود داشت ولی اکنون به مدد رسانههای اجتماعی و همچنین وفور علاقهمندان به موفقیت، به حدی منابع آموزشی زیاد شده است که شما باید در انتخاب فیلمهای آموزشی درجه یک دقت به خرج بدهید!
مزیت بسیار خوب فیلمها، این است که بسیار قدرتمندتر از رسانههای خوانداری و شنیداری عمل میکنند و از آنجایی که تصویرها در ذهن ما ماندگارترند این روش میتواند بسیار ارزشمند باشد.
بگذارید برای بیان قدرت تصاویر و فیلم داستانی برایتان نقل کنم. چند وقت پیش در همایشی مهمان بودم که در قسمتی از برنامه، سخنران تکه فیلمی را از زندگینامه استیوجابز پخش کرد که در آن صحنه استیو جابز مشغول مذاکره با جان اسکالی مدیرعامل وقت شرکت پپسی بود. در آن زمان اپل شرکت نوپایی بود و فروش سالیانهاش شاید به اندازه گردکردن ارقام حسابداری پپسی هم نمیشد. اما با این وجود، استیو جابز، جان اسکالی را به پذیرفتن مدیرعاملی شرکت اپل راضی کرد و یک جمله افسانهای در این بین رد و بدل شد: آیا میخوای که دنیا را تغییر بدی یا این که تصمیم داری تا آخر عمرت آب و شکر بفروشی!؟
هر چند که من این جمله را چندین بار در کتابهای استیوجابز خوانده بودم و حتی در چندین فیلماش هم دیده بودم، اما به نظرم این صحنه ارزشمندترین مبحث این همایش بود و از تمام گفتههای سخنران ارزشمندتر بود!
فکر میکنم شاید اگر از اغلب شرکتکنندگان در آن همایش هم بپرسیم، نتوانند حتی یک موضوع دیگر از آن همایش را به خاطر آورند، اما من مطمئن هستم این صحنه را به زودی از خاطر نخواهند برد. این قدرت فیلم است! پس یادتان باشد فیلم از ابزارهای قدرتمند یادگیری حرفهای است.
فیلمهای آموزشی را هم میشود به دو گروه تقسیم کرد:
گروه اول: فیلمهای سخنرانیها و همایشها
اگر بتوانید فیلم سخنرانی و همایشهای درجه یک خارجی و داخلی را تهیه کنید و آنها را به دقت و حتی چندین بار مشاهده کنید، این میتواند یکی از بهترین راههای یادگیری حرفهای باشد و چندین منفعت برای طالب راه موفقیت دارد:
اول اینکه شما هر زمانی از سال و شبانهروز که دوست دارید آن را مشاهده میکنید.
دوم اینکه اغلب هزینه کمتری نسبت به حضور در خود آن همایش میپردازید.
سومین مورد هم این است که هر چندبار که بخواهید میتوانید آن را ببینید و به خوبی نکات مهم را فرا بگیرید.
گروه دوم: فیلم کارگاههای آموزشی
این دسته از فیلمها در انواع و اقسام آموزشها به وفور یافت میشوند و به شرطی که حاوی مطالب پرمحتوایی باشند، میتوانند بسیار مثمرثمر واقع شوند. امروزه شما در هر زمینهای که علاقهمند بوده و وقت کافی برای حضور در کلاسهای آموزشی را نداشته باشید، میتوانید با تهیه دورههای تصویری درجه یک، در این امور به مهارتهای اولیه دست یابید و چنانچه علاقهمند به آن زمینه بودید و از استعداد لازم برخوردار بودید به صورت حضوری کار را ادامه دهید.
یک پیشنهاد عالی
سایتهایی مثل درسنامه، فرادرس، فرانش، تختهسفید، مکتبخونه و …. که مدتی است در ایران مشغول به فعالیت هستند، یکی از بهترین منابع آموزش تصویری در ایران هستند، که شما میتوانید با عضویت در آنها و گذراندن دورههای روزانه آنها و همچنین انجام آزمونها در بسیاری از آموزشها از قبیل نرمافزار آفیس که شامل ورد و پاورپوینت و……..میشود مهارت کسب کنید.
دسته چهارم منابع یادگیری حرفهای: کارگاههای عملی
انواع کارگاهها و کلاسهای عملی در این دسته میگنجند. این دسته از آموزشها سالیان سال است در کشور ما رواج داشته و در قالب کارگاههای آموزشی ارائه میشود، لیکن بیشتر در زمینههای فنی بوده است. اما اکنون چندسالی است که در انواع و اقسام آموزشهای موفقیت و پیشرفت شخصی و روشهای افزایش فروش و رشد سریع کسبوکار نیز در دسترس قرار گرفته است. شرکت در این کارگاهها به شرطی که توسط اساتید خبره و کاربلد هدایت شوند نیز میتواند بسیار مفید و آموزنده باشد.
—***—
خب حالا که منابع یادگیری حرفهای را در این مقاله شناختیم، در پایان من به شخصه پیشنهاد میکنم، اگر قصد دارید به یک یادگیرنده حرفهای بدل شوید، از هر چهار منبع یادگیری بیان شده در بالا به نحوی مکمل استفاده کنید. چه بسا بدین صورت در هر زمان که لازم باشد در زندگی و یا کسبوکار خود تصمیم مهمی بگیرید، این آموزهها اثر جادویی خود را نشان خواهند داد. پس یادتان باشد بهترین فرمول یادگیری حرفهای استفاده مکمل از همه منابع آموزشی است!